Niet zo lang geleden liep ik op een warme dag met Babette en Hans naar het stadsstrand van Haarlem. Hoewel er een treinspoor naast ligt en er dus zo nu en dan een trein voorbij tuft, is het verder een uitgelezen plek om relaxed met je voeten in het zand en je hoofd in de zon van een koud drankje te genieten.
Deze dag echter zou niet zo rustig zijn als dat ik gehoopt had. Nadat Babette, Hans en ik een plekje in de zon vonden en drankjes hadden besteld, merkte ik dat het strandje een verzamelplaats was voor ouders die hun kinderen hier vrij lieten spelen, om zelf even bij te komen van een drukke dag.
Op zich geen probleem, maar ik wist dat Babette initieel niet zo goed met kinderen opschiet. Zelf denk ik omdat ze geconditioneerd is door een voormalig vriendin van haar, die het helemaal niet op kinderen heeft wegens slechte ervaringen met ze (frappant eigenlijk, hoe we onze eigen angsten en ervaringen kunnen laten overslaan naar anderen die op dat vlak nog blanco zijn).
En waar ik al bang voor was, werd inderdaad realiteit. Bij het naderen van een drietal auditief volumineuze kinderen vloog Babette helemaal uit haar dak. Grommen, blaffen, springen. Gelukkig is ze aan de kleine kant, en kon ik haar makkelijk op mijn schoot houden en kalmerend toespreken, waarna ze inderdaad rustiger werd en haar kleine neusje in mijn oksel begroef.
Je snapt het waarschijnlijk al; Babette, hoewel een prima naam voor een vrouw, is een geen persoon maar een hondje. Omdat je dat aan het begin nog niet wist, heeft je mind de invulling gemaakt om de naam Babette te koppelen aan een persoon, en niet een dier. De aanname dat Babette een meisjesnaam is en dus bij een mens hoort, valt onder conditionering.
Wat is conditionering?
Conditionering (afkomstig uit het Engelse ‘conditioning’), betekent letterlijk ‘van voorwaarden afhankelijk maken' (het moet voldoen aan bepaalde condities). Zo is geconditioneerd leren gedrag dat tot stand is gekomen onder bepaalde condities.
Klassieke en Operante Conditionering
In de psychologie kennen we twee soorten conditionering: klassieke conditionering en operante conditionering. Het meest bekende voorbeeld van klassieke conditionering is het zogenaamde Pavlov-effect; bij het rinkelen van een belletje leert een hond dat hij eten krijgt, en na verloop van tijd begint de hond bij het horen van het belletje al te kwijlen van smakelijke verwachting zonder dat het eten überhaupt voor zijn neus staat. De hond koppelt het geluid direct automatisch aan het krijgen van eten.
Operante conditionering is een leerproces waarbij onder meer gebruik wordt gemaakt van de methode belonen en bestraffen; je krijgt een koekje als je je goed gedraagt, en je mag geen TV kijken als je stout bent geweest (klinkt dit herkenbaar vanuit je eigenjeugd misschien?).
We zijn allemaal geconditioneerd; door je ouders, je omgeving, de cultuur. Hoewel conditionering in meer of mindere mate invloed kan hebben op je leven, staan we er doorgaans niet bij stil dat conditionering plaatsvindt, en neem je aan dat wat je doet niets meer is dan een gebruik of gewoonte. En dat klopt.
Alle gewoontes zijn aangeleerd, ofwel vanuit jezelf, ofwel vanuit anderen. Wanneer je een rood stoplicht nadert, dan druk je op het rempedaal. Als de deurbel gaat, sta je op om de deur open te doen. Geef je je vriendin liefdevolle aandacht, dan kun je met haar zoenen, en gaat je telefoon piepen, dan zoekt je hand al in je broekzak voordat je er zelf erg in hebt.
Conditionering voor succes
Er zijn bepaalde gewoontes die je jezelf kunt aanleren om meer succes naar je toe te halen. Zo kun je jezelf belonen als je een taak hebt volbracht (bijvoorbeeld eerst je studiewerkzaamheden afmaken, en dan een filmpje kijken. Hoewel de verleiding soms erg groot kan zijn om te gaan voor instant gratification, ofwel direct plezier, zul je merken dat delayed gratification of uitgesteld plezier je uiteindelijk meer zal opleveren (niet alleen is je werk af, maar je beloning voelt des te beter vanwege het werk dat je gedaan hebt).
Je kunt je mind ook conditioneren om succesgewoontes te creëren door er een must van te maken. In de meeste gevallen weet je wat goed is voor je. Bijvoorbeeld gezonder eten, meer lichaamsbeweging, meer aandacht aan je geliefde besteden, geld opzij zetten voor je persoonlijke ontwikkeling.
3 Staps-methode voor Succesconditionering
Een goede manier om dit te doen is om een paar minuten te nemen, een pen en een stuk papier te pakken en op te schrijven wat je wilt bereiken.
1. Shcrijf op wat je wilt
Schrijf bovenaan op wat je doel is (en doe het voor deze keer echt, als je werkelijk succesvol wilt zijn). Schrijf zo gedetailleerd mogelijk op wat je wilt. Is het afvallen, schrijf dan je ideale gewicht op. Is het je inkomen vergroten, schrijf dan het bedrag op dat je wilt verdienen.
2. Pijn en Plezier
Verdeel je pagina in 2 delen; een linker- en een rechterkolom. In de linkerkolom schrijf je op wat het je kost als je het niet doet. Met andere woorden, welke pijn (mentaal, emotioneel, psychisch, financieel, relationeel) zul je ervaren als je jezelf niet aanzet om je doel te realiseren. Probeer deze lijst zo lang mogelijk te maken en denk zowel korte als lange termijn.
Schrijf in de rechterkolom die punten op die je plezier opleveren wanneer je doel is bereikt. Wat levert het je dus op wanneer je je doel wel nastreeft? Maak ook deze lijst zo lang mogelijk.
3. Maak het een Must en een Ritueel
Committeer jezelf om werkelijk je oude gedrag te veranderen in nieuw, ondersteunend gedrag. Stimuleer jezelf en maak het een must om bijvoorbeeld elke dag 30 minuten te nemen om je lichaam te trainen, of om bewust door de supermarkt te lopen en oprecht te kiezen welk soort voeding goed voor je is. De beloning die je ervoor terugkrijgt zal vele malen groter zijn dan je initiële investering.
Zoals ik al zei: conditionering is het afhankelijk maken van voorwaarden. Je kunt je mind, je gedrag en zelfs je keuzes conditioneren, zodat je telkens opnieuw het beste kiest wat je nodig hebt om te slagen.
Op jouw succes!
Robert
PS. DEEL dit artikel s.v.p. met jouw netwerk, door op de Tweet, Like, Share of Google+ knoppen hieronder te klikken, zodat ook de mensen in jouw netwerk ervan kunnen profiteren.
“Zoals ik al zei: conditionering is het afhankelijk maken van voorwaarden. Je kunt je mind, je gedrag en zelfs je keuzes conditioneren, zodat je telkens opnieuw het beste kiest wat je nodig hebt om te slagen.”
Het is een goed artikel.
Op de laatste zin heb ik wel een aanvulling. Kijk uit met conditioneren, zodra je jezelf zodanig hebt geconditioneerd dat je een egocentrische narcist bent geworden (‘ik heb altijd gelijk en ik hou zoveel van mezelf dat ik niets en niemand meer in mijn brein toelaat’) verlies je niet alleen jezelf in het conditioneren, je verliest ook iedereen in je omgeving.
Je kan jezelf ervan overtuigen dat je op weg naar je succes gelijk hebt en er goed aan doet om zo te denken als je denkt, maar je moet altijd mogelijkheden open houden voor de adviezen van anderen en als die adviezen ertoe leiden dat je andere beslissingen moet nemen, dan moet je over het egocentrische denken heen stappen, en dat kan moeilijk zijn omdat je jezelf hierop geconditioneerd hebt.
Conditioneer jezelf en verlies je menselijkheid niet. Er is niks mis mee om eigenwijs te zijn mits je ook eigen wijsheid bezit. Er is niks mis met koppig zijn zolang je denkwereld niet volledig zwart-wit wordt.